Pażdziorno - K. fil. śś. Piotra i Pawła

Kościół filialny p.w. śś. Apostołów Piotra i Pawła – położony na stoku, we wschodniej części wsi, na cmentarzu grzebalnym. Budowla powstała na fundamentach kościoła średniowiecznego (ok. 1419 r.). Kościół obecny późno barokowy (ok. 1750 r.), przebudowywany w stylu klasycystycznym (1813 r. – wówczas przedłużono prezbiterium w kierunku wschodnim) i neogotyckim (w 1880 r. [1882?] poddano gruntownej przebudowie, nadając cechy rundbogenstil, wieżę nadbudowano o jedną kondygnację, wzniesiono przy niej dwa aneksy i spięto gzymsami; otwory okienne zamknięto łukami pełnymi i obwiedziono opaskami; wzniesiono kruchtę prowadzącą do krypty pod kaplicą północną). W 1926 r. przeprowadzono remont dachu wykonany przez A. Ruppelta. W 1974 r. odmalowano wnętrze kościoła, w 1980 r. – otynkowano ściany zewnętrzne.
Jest to budowla orientowana, murowana z cegły i tynkowana. Założona na planie prostokąta z wydzielonym niższym i węższym prezbiterium, z wieżą oraz dwoma aneksami zachodnimi; od północy i od południa do prezbiterium dostawione dwa aneksy na planie wydłużonych prostokątów, od północy do korpusu przylega prostokątne pomieszczenie zakrystii. Przy prezbiterium znajduje się przybudówka mieszczącą klatkę schodową do krypty grobowej Bryła kościoła jest rozczłonkowana, korpus i prezbiterium kryte ceramicznymi dachami dwuspadowymi. Wieża zachodnia pięciokondygnacyjna, nakryta hełmem o kształcie graniastosłupa, z czterema sterczynami o formach obelisków; hełm wieży kryty jest blachą, zwieńczony kulą, krzyżem i chorągiewką z datami: „1880 // 1890”. Wnętrze nawy – salowe, prezbiterium i korpus nakryte sufitami z fasetą, kaplice – sklepieniami krzyżowymi.
Najważniejsze elementy wyposażenia kościoła: ołtarz główny, ok. 1880-90 r.; ołtarz boczny p.w. św. Barbary, 1713 r.; ołtarz boczny p.w. NMPanny, 1880-1890 r.; ambona, ok. 1890 r.; chrzcielnica z fundacji Hansa von Biedau, 3 ćw. XVI w.; empora muzyczna, ok. 1760 r.;  polichromia, ok. 1890 r.; zespół płyt i epitafium wewnątrz kościoła (XVI w.): Caspara Leopoldta Eduarda von Biedau auf Pohlsdorf und Wolfsdorf (1660-1695), Barbary von Biedau z domu von Schindel († 1596), Hansa von Biedau († 1579), Barbary von Seidlitz († ok. 1600), Caspara von Seidlitz († 1580), Waltena von Seidlitz († 1567), Hedwigi von Schindel z domu von Schirn († 1564), Dorothei von Seidlitz († 1577); zespół płyt i nagrobków na zewnątrz kościoła (XVII-XIX w.): Ignatza Kretschmer († 1852), Lucy von Landeskron z d. von Reichau († 1625), Gottlieba Kulawik (1871-1915), Anny Marii z d. Spillmelin (1750-1806), Sigmunda von Biedau († 1612).

Źródło: 

[za:] Studium wartości kulturowych gminy Kostomłoty, s. 159. Online: http://www.kostomloty.pl/studium-wartosci-kulturowych-gminy-kostomloty.html [19.02.2016].

Zdjęcia: